គណៈកម្មការអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស

សេចក្តីផ្តើម

          នៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក គឺជាទី្វបមួយក្នុងចំណោមទី្វបធំៗទាំងបួននៅលើពិភពលោកដែលបាននឹងកំពុងបង្កើតប្រព័ន្ធការពារសិទ្ធិមនុស្ស ។  នៅក្នុងទ្វីបនីមួយៗ ដូចជា ទ្វីបអឺរ៉ុប អាមេរិក អាហ្វ្រិក អាស៊ី...ក្រៅពីប្រព័ន្ធអង្គការសហប្រជាជាតិ គេបានបង្កើតឲ្យមានឡើងនូវយន្តការនៅតាមតំបននីមួយៗ ។ ក្នុងចំណោមប្រព័ន្ធក្នុងទ្វីបទាំងបួនខាងលើ ទ្វីបអឺរ៉ុបមានលក្ខណៈប្រសើរជាងគេ ពីព្រោះប្រព័ន្ធនេះបានដំណើរការអស់   រយៈពេលជាង ៦០ ឆ្នាំមកហើយ បន្ទាប់ពីប្រព័ន្ធនេះគឺប្រព័ន្ធទ្វីបអាមេរិក ដែលមានដំណើរការជាយូរមកហើយដែរ ប្រហែលជា ៤០ឆ្នាំជាង បន្ទាប់មកគឺប្រព័ន្ធក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិកនេះជាប្រព័ន្ធដែលនៅមានភាពក្មេងខ្ជីនៅឡើយ ដោយសារប្រព័ន្ធនេះទើបតែដំណើរការបានប្រហែល ២៥ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ។ ដូចនេះថាតើប្រព័ន្ធក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិកនេះជាប្រព័ន្ធដែលនៅមានភាពក្មេងខ្ជីនេះ ដំណើរការប្រព្រឹត្តយ៉ាងណា និងមានយន្តការយ៉ាងដូចម្តេចនោះ គប្បីពិនិត្យលើការបកស្រាយខាងក្រោមនេះ៖

               I.     ប្រព័ន្ធការពារសិទ្ធិមនុស្សនៅទ្វីបអាហ្រ្វិក

            នៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិកមានអង្គការមួយឈ្មោះថា “អង្គការឯកភាពទ្វីបអាហ្រ្វិក” (Organization  of African Unity/OAU) ដែលមានសមាជិកដំបូង ៣២ រដ្ឋ និងនាពេលបច្ចុប្បន្នមានសមាជិក ៥៣ រដ្ឋ ។ អង្គការឯកភាពទ្វីបអាហ្រ្វិកបានអនុម័តនូវធម្មនុញ្ញដែលមានឈ្មោះថាធម្មនុញ្ញអង្គការឯកភាពទ្វីបអាហ្រ្វិក នៅ Addis Ababa, Ethiopia នៅថ្ងៃទី ២៥ ឧសភា ១៩៦៣ ។ ធម្មនុញ្ញនេះបង្ហាញឲ្យឃើញពីការយកចិត្តទុកដាក់ពិតប្រាកដនៅទ្វីបអាហ្រ្វិកសំដៅការពារឯករាជ្យភាពជួយប្រទេសផ្សេងៗ នៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិកដើម្បីរំដោះខ្លួនចេញពីនឹមអាណានិគម និងដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមរបស់ខ្លួន ។ បន្ទាប់មកអង្គការឯកភាពទ្វីបអាហ្រ្វិកបានអនុម័តនូវលិខិតតុបករណ៍អន្តរជាតិមួយដែលមានឈ្មោះថា ធម្មនុញ្ញអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និង សិទ្ធិប្រជាជន” (African charter of Human Rights and People) នៅទីក្រុង Nairobi, Kenya នៅសន្និសីទអន្តរជាតិរបស់អង្គការឯកភាពទ្វីបអាហ្រ្វិក នៅថ្ងៃទី ២៧ មិថុនា​ ១៩៨១ ។ ធម្មនញ្ញនេះជាលិខិតុបករណ៍ដ៏សំខាន់មួយក្នុងការអភិវឌ្ឍច្បាប់តំបន់អាហ្រ្វិក និង ​ដើម្បីបំពេញកង្វះខាតដែលមានក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាសកលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស ។ ធម្មនុញ្ញនេះបានចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី ២១ ខែ​តុលា ឆ្នាំ ១៩៨៦ ដោយលិខិតតុបករណ៍នេះតម្រូវឲ្យមានការផ្តល់សច្ចាប័នចំនួន ៥០ ។ ការឲ្យសច្ចាប័នមកត្រឹមឆ្នាំ ២០០៣ មានរដ្ឋចំនួន ​៥២ ។

            ១. យន្តការការពារសិទ្ធិមនុស្ស

            ក្នុងយន្តការការពារសិទ្ធិមនុស្សទ្វីបអាហ្រ្វិក យោងតាមមាត្រា ៣០ នៃធម្មនុញ្ញអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សគេបានបង្កើតឡើងនូវយន្តការមួយឈ្មោះថា “គណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សតំបន់អាហ្រ្វិក” ។ គណៈកម្មការនេះជាស្ថាប័នឯករាជ្យមានសមាសភាពសមាជិកចំនួន ១១រូប ដែលត្រូវបានជ្រើសតាំងឡើងដោយផ្អែកលើលក្ខណៈសម្បត្តិផ្ទាល់ខ្លួន គឺគេជ្រើសរើសឥស្សរជនដែលមានសីលធម៌ខ្ពស់ មានសមត្ថភាពក្នុងវិស័យសិទ្ធិមនុស្ស មានសុចរិត មិនលំអៀង ។ ក្នុងការបោះឆ្នោត ជ្រើសរើសគឺ រដ្ឋាភិបាលនៃរដ្ឋដែលជាភាគីនៃធម្មនុញ្ញអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និង សិទ្ធិប្រជាជនស្នើឡើងនូវបេក្ខភាពយ៉ាងច្រើន២រូប ហើយការជ្រើសរើសគឺធ្វើឡើងនៅក្នុងសន្និសីទនៃប្រមុខរដ្ឋ និងប្រមុខរដ្ឋាភិបាលរបស់អង្គការឯកភាពអាហ្រ្វិក ។ សមាជិកគណៈកម្មការនេះមានអាណត្តិ​៦ឆ្នាំ ពេលចប់អាណត្តិគាត់អាចឈរឈ្មោះជាថ្មីបានលុះណាតែរដ្ឋជាភាគីស្នើឡើង ។ នៅពេលបំពេញការងារជាសមាជិកគណៈកម្មការនេះមុខងាររបស់គាត់នៅក្នុងប្រទេសត្រូវបានគេរក្សាទុកដដែល។ គណៈកម្មការនេះគេជ្រើសរើសប្រធាន ១រូប អនុប្រធាន ១រូប សម្រាប់អាណត្តិ ២ឆ្នាំ នៅពេលចប់អាណត្តិប្រធាន អនុប្រធានអាចត្រូវបានគេជ្រើសរើសជាថ្មីបាន ។ គណៈកម្មការនេះពុំមែនជាស្ថាប័នអចិន្រ្តៃយ៍ទេ គណៈកម្មការនេះបើកកិច្ចប្រជុំ២ដងក្នុង១ឆ្នាំ ហើយមានរយៈពេល២សប្តាហ៍ក្នុងកិច្ចប្រជុំនីមួយៗ ។    គណៈកម្មការនេះមានទីស្នាកើការនៅក្នុងទីក្រុង Banjul, Gambia ។

            ២.មុខងាររបស់គណៈកម្មការ

            គណៈកម្មការមានបេសកកម្មសំខាន់ៗដូចតទៅ ៖

v  ជម្រុញការការពារសិទ្ធិមនុស្ស និង សិទ្ធិប្រជាជនៈ ក្នុងករណីមានការរំលោភលើសិទ្ធិមនុស្ស គណៈកម្មការករពារនូវសិទ្ធិទាំងនេះ ។

v  សិក្សាលើពាក្យបណ្តឹងៈ ចំពោះពាក្យបណ្តឹងនេះមាន ២៖

Ø  បណ្តឹងរបស់រដ្ឋមួយប្តឹងពីរដ្ឋមួយទៀតដែលពុំបានបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៤៧ ។

Ø  បណ្តឹងរបស់បុគ្គលទាក់ទងបណ្តឹងនេះមាន ២ប្រភេទគឺៈ

      បុគ្គលជាជនរងគ្រោះ គឺជនរងគ្រោះផ្ទាល់ អាចយកពាក្យបណ្តឹងទៅដាក់ផ្ទាល់នៅគណៈកម្មការការពារនូវសិទ្ធិទាំងនេះ ។

      បុគ្គលណាម្នាក់ អង្គការណាមួយ ឬក៏តំណាងរបស់ជនរងគ្រោះ អាចដាកពាក្យបណ្តឹងពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សដែលមានចែងក្នុងមាត្រា៥៥ ។

Ø  បកស្រាយៈ គណៈកម្មការអាចធ្វើការបកស្រាយនូវបទបញ្ញត្តិនៃធម្មនុញ្ញដែលល្នើឡើងដោយរដ្ឋជាភាគី ឬ ពីស្ថាប័នអង្គការឯកភាពអាហ្រ្វិក ។

Ø  គណៈកម្មការអនុវត្តភារកិច្ច ដែលមហាសន្និបាតអង្គការឯកភាពអាហ្រ្វិកប្រគល់ឲ្យគណៈ   កម្មការធ្វើ ។

Ø  គណៈកម្មការទទួល និងពិនិត្យរបាយការណ៍ដែលរដ្ឋជាភាគីផ្ញើរមកគណៈកម្មការរៀងរាល់ ២ឆ្នាំម្តង ។

            នៅក្នុងយន្តការនេះក៏មានអង្គការក្រៅរដ្ឋភិបាលផងដែរ អង្គការនេះមានតួនាទីយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងការការពារសិទ្ធិមនុស្សផងដែរ ។ នៅក្នុងទ្វីបមួយដែលប្រជាពលរដ្ឋមានការភ័យខ្លាចពីអំពើសងសឹក ដូចនេះមានតែអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលទេដែលពាំនាំពាក្យបណ្តឹងមកគណៈកម្មការ ។ ឧទាហរណ៍ៈ ភ្នាក់ងាររដ្ឋ ឬ រដ្ឋរំលោភសិទ្ធិប្រជាពលរដ្ឋ នាំឲ្យពុំហ៊ានប្តឹង គឺមានតែអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាអ្នកជូបប្តឹង ព្រោះពលរដ្ឋខ្លាចមានរឿង ។

            រវាងគណៈកម្មការ និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល គណៈកម្មការប្រៀបដូចជារថយន្តមួយ ឯអង្គការក្រៅ រដ្ឋាភិបាលដូចជាអ្នកបើកបរ ។

            ចំពោះតុលាការវិញពុំទាន់មាននៅឡើយទេ ដោយសារតុលាការនេះនឹងត្រូវបង្កើតឡើងដោយពិធីសារស្តីពីការបង្កើតតុលាការសិទ្ធិមនុស្សតំបន់អាហ្រ្វិក ពិធីសារនេះពុំទាន់ចូលជាធរមាននៅឡើយទេ ប៉ុន្តែមានរដ្ឋ ២៤ បានចុះហត្ថលេខារួចហើយ ហើយវានឹងចូលជាធរមាននាពេលខាងមុខ ។

            តុលាការនេះមានប្រធាន ១រូប អនុប្រធាន ១រូប និងចៅក្រម ១១រូប ។ តុលាការនេះដំណើរការងារបានដោយមានជំនួយពីករិយាល័យក្រឡាបញ្ជី ហើយនៅមានការិយាល័យផ្សេងៗ ទៀត ។

            II.     គណៈកម្មការអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិប្រជាជន[1]

            គណៈកម្មការអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិប្រជាជន( ACHPR ) គឺជាអង្គការយុត្តិធម៌ដែលមានភារកិច្ចលើកកម្ពស់ និងការការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិសមូហភាព ឬសិទ្ធិប្រជាជន នៅទូទាំងទ្វីបអាហ្រ្វិក ក៏ដូចជាការបកប្រែធម្មនុញ្ញអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិប្រជាជន និង ពិចារណាអំពីពាក្យបណ្តឹងរបស់បុគ្គលនៃការរំលោភធម្មនុញ្ញនេះ ។

            គណៈកម្មការបានកើតឡើងដោយការចូលជាធរមាន នៅថ្ងៃទី ២១ ខែ តុលា ឆ្នាំ ១៩៨៦ នៃធម្មនុញ្ញ អាហ្រ្វិក ( អនុម័តដោយ OAU នៅថ្ងៃទី ២៧ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៨១ ) ។ បើទោះបីជាសិទ្ធិអំណាចរបស់ខ្លួន អាស្រ័យទៅលើសន្ធិសញ្ញាផ្ទាល់របស់ខ្លួនគឺធម្មនុញ្ញអាហ្រ្វិក គណកម្មការនេះរាយការណ៍ទៅក្រុមព្រឹក្សានៃ ប្រមុខរដ្ឋ និងរដ្ឋាភិបាលនៃសហភាពអាហ្រ្វិក (អតីតអង្គការឯកភាពអាហ្រ្វិក(OAU) ។ សមាជិកដំបូងរបស់ខ្លួនត្រូវបានបោះឆ្នោតដោយក្រុមព្រឹក្សានៃប្រមុខរដ្ឋ និងរដ្ឋាភិបាលនៃសហភាពអាហ្រ្វិកទី២៣នៃOAU នៅក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៨៧ និង គណៈកម្មាការត្រូវបានបង្កើតជាផ្លូវការជាលើកដំបូង នៅថ្ងៃទី ២ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំនោះ ។ ក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំដំបូងនៃជីវិតរបស់ខ្លួន គណកម្មការនេះ មានមូលដ្ឋាននៅលេខាធិការដ្ឋាននៃOAU នៅទីក្រុងAddis Ababa  ប្រទេសអេត្យូពី(Ethiopia) នោះទេប៉ុន្តែនៅក្នុងខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៨៩ វាបាន ផ្លាស់ប្តូរទីតាំងទៅទីក្រុង Banjul  ប្រទេស Gambia ។

            គណកម្មការនេះបើកកិច្ចប្រជុំពីរដងក្នុងមួយឆ្នាំ: ជាធម្មតានៅក្នុងខែមីនា ឬខែមេសា និងនៅខែតុលា ឬខែវិច្ឆិកា ។ មួយក្នុងចំណោមកិច្ចប្រជុំនេះគឺជាធម្មតាធ្វើនៅក្នុងទីក្រុង Banjul  ដែលជាកន្លែងដែលលេខាធិ ការដ្ឋាន របស់គណៈកម្មការនេះ តាំងនៅ ឬទីតាំងផ្សេងទៀត អាចនឹងប្រព្រឹត្តនៅក្នុងរដ្ឋអាហ្រ្វិកណាមួយ​​​ ។

            គណកម្មការនេះមានយន្តការពិសេសមួយចំនួន នៅក្នុងទម្រង់ជាអ្នករាយការណ៍ពិសេស (Special Rapporteurs) ក្រុមការងារ (working groups) ឬ គណៈកម្មាធិការស៊ើបអង្កេត និងរាយការណ៍អំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សជាក់លាក់ ។

            មានអ្នកតំណាងពិសេសចំនួន៦ ដែលបានត្រួតពិនិត្យ ស៊ើបអង្កេត និងរាយការណ៍អំពីការចោទប្រកាន់នៃការរំលោភនៅក្នុងរដ្ឋជាសមាជិករបស់សហភាពអាហ្រ្វិក ។

1. Special Rapporteur on Extra-judicial, Summary or Arbitrary Execution

2.    Special Rapporteur on Freedom of Expression and Access to Information (អ្នករាយការណ៍ពិសេសលើសេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងការទទួលព័ត៌មាន)

3. Special Rapporteur on Human Rights Defenders (អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីអ្នកការពារសិទ្ធិ មនុស្ស)

4. Special Rapporteur on Prisons and Conditions of Detention (អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីពន្ធនាគារ និងលក្ខខណ្ឌនៃការឃុំខ្លួន)
5. Special Rapporteur on Refugees, Asylum Seekers, Migrants and Internally Displaced Persons (អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីជនភៀសខ្លួន  អ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោន ពលករចំណាកស្រុក និងអ្នក តាំងទីលំនៅ)
6. Special Rapporteur on Rights of Women (អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីសិទ្ធិស្ត្រី)

            មានក្រុមការងារប្រាំបី គណៈកម្មាធិការពីរ និង ក្រុមការងារសិក្សាមួយ ដែលពិនិត្យតាមដាន និង ស៊ើបអង្កេតបញ្ហានានា ដែលស្ថិតនៅក្រោមបទបញ្ញត្តិ​នៃច្បាប់នៃគណៈកម្មាការនេះគឺ៖

1. Working Group on Specific Issues Related to the work of the African Commission

(ក្រុមការងារលើបញ្ហាជាក់លាក់ទាក់ទងទៅនឹងការងាររបស់គណៈកម្មាការអាហ្រ្វិក)

2. Working Group on Indigenous Populations/Communities in Africa

(ក្រុមការងារទទួលបន្ទុកជនជាតិដើមភាគតិច/ សហគមន៍នៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក)

3. Working Group on Economic, Social and Cultural Rights

(ក្រុមការងារស្តីពីសិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងវប្បធម៌)

4. Working Group on the Rights of Older Persons and People with Disabilities

(ក្រុមការងារស្តីពីសិទ្ធិ ជនចាស់ជរា និងជនពិការ)

5. Working Group on the Death Penalty

(ក្រុមការងារទទួលបន្ទុកទោសប្រហារជីវិត)

6. Working Group on Extractive Industries, Environment and Human Rights Violations

(ក្រុមការងារទទួលបន្ទុកឧស្សហកម្ម  បរិស្ថាន និងការរំលោភសិទិ្ធមនុស្ស)

7. Working Group on Fair Trial

(ក្រុមការងារទទួលបន្ទុកជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌)

8. Working Group on Communications

(ក្រុមការងារលើការទំនាក់ទំនង)

9. Committee for the Prevention of Torture in Africa

(គណៈកម្មាធិការសម្រាប់ការបង្ការការធ្វើទារុណកម្មនៅក្នុង ទ្វីបអាហ្រ្វិក)

10. Committee on the Protection of the Rights of People Living With HIV (PLHIV) and those at Risk, Vulnerable to and Affected by HIV

(គណៈកម្មាធិការទទួលបន្ទុកការការពារសិទិ្ធមនុស្សរស់នៅជាមួយនឹងមេរោគអេដស៍ (អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ) និងជនស្ថិតក្នុងបញ្ហា ជនដែលងាយរងគ្រោះ និងជនទទួលរងការឆ្លងមេរោគអេដស៍)

11. Study Group on Freedom of Association

(ក្រុមសិក្សា ស្តីពីសេរីភាពនៃសមាគម)

          III.     យន្តការពិសេសរបស់គណៈកម្មការអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិប្រជាជន

            គណកម្មការនេះបង្កើតយន្តការបុត្តសម្ព័ន្ធនានា(subsidiary mechanisms) ដូចជាអ្នកតំណាងពិសេសរបស់គណៈកម្មាការ និងក្រុមការងារ ។ ការបង្កើត និងសមាជិកនៃយន្តការនេះ អាចនឹងត្រូវបានកំណត់ដោយការមូលមតិគ្នា ការសម្រេចចិត្តនេះនឹងត្រូវយកដោយបោះឆ្នោត ។

            គណកម្មការនេះត្រូវកំណត់អាណត្តិ និងលក្ខខណ្ឌនៃសេចក្ដីយោងយន្តការបុត្តសម្ព័ន្ធ ។ យន្ដការបុត្រសម្ព័ន្ធគត្រូវបង្ហាញ ពីរបាយការណ៍ស្តីពីការងាររបស់ខ្លួនមួយទៅគណកម្មការនៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញនៃគណកម្មការនេះ។

            ១.អ្នករាយការណ៍ពិសេសលើសេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងការទទួលព័ត៌មាន

            អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្ដីពីសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយគណៈកម្មការ អាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិប្រជាជន ដោយការអនុម័តនៃការដោះស្រាយលេខ៧១ នៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញទី៣៦ ដែលប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុងដាការ ប្រទេស Senegal ពីថ្ងៃទី ២៣ ខែ វិច្ឆិកាដល់ ទី ៧ ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៤ ។ ការអំពាវនាវជាឯកច្ឆ័ន្ធឱ្យអ្នករាយការណ៍ពិសេសគឺ៖

      វិភាគទៅលើគោលនយោបាយនិងច្បាប់លើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានជាតិ និងការអនុវត្តនៅក្នុងរដ្ឋជាសមាជិក (analyses national media legislation, policies and practice within Member States)

      ត្រួតពិនិត្យ អនុលោមភាពរបស់ពួកគេ ជាមួយនឹងសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិតាមបទដ្ឋាន និងផ្ដល់ប្រឹក្សាដល់រដ្ឋជាសមាជិក(monitor their compliance with freedom of expression standards and advise Member States accordingly)

      អនុវត្តបេសកកម្មស៊ើបអង្កេត ទៅរដ្ឋជាសមាជិក ដោយរបាយការណ៍នៃការរំលោភដ៏ច្រើននៃសិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ នេះត្រូវបានធ្វើឡើង និងឱ្យអនុសាសន៍សមស្របទៅនឹងគណៈកម្មការ អាហ្រ្វិក (undertake investigative missions to Member States where reports of massive violations of the right to freedom of expression are made and make appropriate recommendations to the African Commission)

      ធ្វើបេសកកម្មប្រទេសណាមួយ និង សកម្មភាពលើកកម្ពស់ដទៃទៀតដែលនឹងពង្រឹងការពេញចិត្តពេញលេញនៃសិទ្ធិ សេរីភាពបញ្ចេញមតិនៅប្រទេសអាហ្វ្រិក (undertake country missions and any other promotional activity that would strengthen the full enjoyment of the right to freedom of expression in Africa)

      ធ្វើអន្តរាគមន៍សាធារណៈ ដែលការរំលោភសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ ត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់របស់គេ  រក្សាកំណត់ត្រាត្រឹមត្រូវនៃការរំលោភសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងការ បោះពុម្ពផ្សាយនេះនៅក្នុងរបាយការណ៍ដាក់ជូនទៅ គណៈកម្មការអាហ្រ្វិករបស់គេ (make public interventions where violations of the right of freedom of expression have been brought to his/her attention; keep a proper record of violations of the right of freedom of expression and publish this in his/her reports submitted to the African Commission)

      ដាក់ស្នើរបាយការណ៍ នៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញនៃគណៈកម្មាធិការអាហ្រ្វិក នៅលើស្ថានភាពនៃការអាស្រ័យផលនៃសិទ្ធិនេះ សេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិនៅក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិក (submit reports at each ordinary session of the African Commission on the status of the enjoyment of the right to freedom of expression in Africa.)

            ២. អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តី Extra-judicial, Summary or Arbitrary Executions

            លោកស្នងការ Mohammed Ben Salem គឺជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តី Extra-judicial, Summary or Arbitrary Executions នាសម័យប្រជុំទី១៥ ( បានប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុង Banjul ពី ១៥ទៅ១៨ ខែ      មេសា ឆ្នាំ ១៩៩៤) រហូតដល់សម័យប្រជុំទី២៨ (ដែលប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុងCotonou ប្រទេសបេណាំងពី២៣ ខែ តុលាដល់ទី ៦ ខែ វិច្ឆិកាឆ្នាំ ២០០០ ) ។ ជាបថមការងាររបស់គាត់បានផ្តោតលើការ Rwanda (ដំណោះស្រាយលេខ៨ នៃសម័យប្រជុំ ទី១៥ និង ដំណោះស្រាយលេខ​១២ នៃសម័យប្រជុំទី១៦) ។ របៀបវារៈរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេស នេះត្រូវបានអនុម័តនៅក្នុងសម័យប្រជុំលើកទី១៨នេះមានដូចខាងក្រោមៈ

      ស្នើការអនុវត្តនៃប្រព័ន្ធរាយការណ៍មួយនៅលើករណីនៃ extra-judicial, summary or arbitrary executionsនៅក្នុងរដ្ឋអាហ្វ្រិក ជាពិសេសដោយរក្សាបញ្ជី ដែលមានព័ត៌មានទាំងអស់ដែលជាអត្តសញ្ញាណរបស់ជនរងគ្រោះនេះ ។

      ដើម្បីអនុវត្តតាមដោយសហការជាមួយមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ឬក៏មិនថាជាមួយនឹងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល អន្តរជាតិឬជាតិអាហ្រ្វិក ឬ មធ្យោបាយទាំងអស់ ដែលអាចនាំទៅរកការរកឃើញអត្តសញ្ញាណ និងទំហំនៃការទទួលខុសត្រូវរបស់អ្នកនិពន្ធ និងអ្នកផ្តួចផ្តើមនៃការសម្លាប់ក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ឬតាមអំពើចិត្ត ។

      ស្នើវិធី និងមធ្យោបាយនៃការជូនដំណឹងដល់គណៈកម្មការអាហ្រ្វិក នៅក្នុងពេលវេលាដ៏ល្អនៃលទ្ធភាពនៃការសម្លាប់ក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ឬតាមអំពើចិត្តដោយមានគោលដៅនៃការអន្តរាគមន៍មុនពេល កិច្ចប្រជុំកំពូល OAU ។

      ធ្វើអន្តរាគមន៍ជាមួយនឹងរដ្ឋនានាដើម្បីកាត់ទោស និងការផ្តន្ទាទោសចំពោះជនល្មើស និងការស្តារឡើងវិញនៃជនរងគ្រោះនៃការសម្លាប់ទាំងនេះ ។

      ដើម្បីពិនិត្យបែបបទ នៃការបង្កើតយន្ដការ នៃការសំណងសម្រាប់ក្រុមគ្រួសារ នៃជនរងគ្រោះ ។

            ៣.​ ក្រុមការងារស្តីពីឧស្សាហកម្មរ៉ែ បរិស្ថាន និងការរំលោភសិទិ្ធមនុស្ស

            ក្រុមការងារស្តីពីឧស្សាហកម្មរ៉ែ បរិស្ថាន និងការរំលោភសិទិ្ធមនុស្សត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយគណៈកម្មការអាហ្រ្វិក ស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិប្រជាជនជាមួយនឹងការអនុម័តនៃការដោះស្រាយលេខ ១៤៨ នៅ សម័យប្រជុំសាមញ្ញទី៤៦ ប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុង Banjul ប្រទេស Gambia ។ របៀបវារៈនេះអំពាវនាវចំពោះក្រុមការងារដូចជា៖

      ពិនិត្យមើលផលប៉ះពាល់នៃឧស្សាហកម្មនិស្សារណកម្ម នៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក នៅក្នុងបរិបទលើធម្មនុញ្ញអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស​ និងសិទិ្ធប្រជាជន។

      ស្រាវជ្រាវបញ្ហាជាក់លាក់ទាក់ទងនឹងសិទ្ធិរបស់មនុស្សទាំងអស់ដើម្បីបោះចោលទ្រព្យសម្បត្តិ និង ធនធានធម្មជាតិរបស់ពួកគេ ដោយសេរី និងដើម្បីបរិស្ថាន ពេញចិត្ដជាទូទៅ អំណោយផលដល់ការអភិវឌ្ឍរបស់គេ ។

      ធ្វើការស្រាវជ្រាវ លើការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិប្រជាពលរដ្ឋ ដោយស្ថាប័នមិនមែនរដ្ឋ នៅទ្វីបអាហ្វ្រិកនេះ

      សំណើ ការប្រមូលផ្តុំ ទទួល និងការផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មាន និងសម្ភារៈពីប្រភពពាក់ព័ន្ធទាំងអស់

      ជូនដំណឹងដល់គណៈកម្មការអាហ្រ្វិក នៅលើការទទួលខុសត្រូវអាចធ្វើទៅបាននៃស្ថាប័នមិនមែនរដ្ឋ

      បង្កើតអនុសាសន៍ និងសំណើរទៅលើវិធានការ និងសកម្មភាពសមស្របសម្រាប់ការបង្ការ និង សំណងនៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាពលរដ្ឋ ដោយឧស្សាហកម្មនិស្សារណកម្ម

      សហការជាមួយអង្គការជាម្ចាស់ជំនួយដែលគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល

      រៀបចំរបាយការណ៍ទូលំទូលាយមួយដែល ត្រូវបានបង្ហាញទៅកាន់គណៈកម្មាការអាហ្រ្វិក ។

៤. ក្រុមការងារស្តីពីការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌

            ក្រុមការងារស្តីពីការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយគណៈកម្មការអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាពលរដ្ឋ ជាមួយនឹងការអនុម័តនៃដំណោះស្រាយលេខ ៤១ នៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញ លើកទី២៦ បានប្រារព្ធឡើង នៅក្នុងទីក្រុងKigali  ប្រទេសRwanda នៅក្នុងខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៩៩ ។ ដំណោះស្រាយ បានស្នើឲ្យ ក្រុមការងាររៀបចំសេចក្តីព្រាងទូទៅ គោលការណ៍ និងគោលការណ៍ណែនាំ ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌ និងជំនួយផ្នែកច្បាប់ នៅក្រោមធម្មនុញ្ញអាហ្រ្វិក និងដាក់វាទៅ សម័យប្រជុំសាមញ្ញលើកទី ២៧ នៃគណកម្មការ និងសម្រាប់ឲ្យយោបល់ និងការស៊ើបអង្កេតដោយ សមាជិកនៃគណៈកម្មការនេះ ក្នុងអំឡុងពេលរវាងសម័យប្រជុំសាមញ្ញ ថ្ងៃទី ២៧ និង ទី ២៨ ។ ក្រុមការងារ គឺជាមធ្យោបាយក្នុងការអភិវឌ្ឍនៃគោលការណ៍ និងសេចក្តីណែនាំស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌ និងជំនួយផ្នែកច្បាប់ នៅក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិកនេះ ។

            ៥.ក្រុមសិក្សាស្តីពីសេរីភាពនៃសមាគម

            ក្រុមសិក្សាស្តីពីសេរីភាពនៃសមាគមនេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយគណៈកម្មការអាហ្រ្វិកនៅលើមនុស្ស និងសិទ្ធិប្រជាជន ជាមួយនឹងការអនុម័តនៃដំណោះស្រាយលេខ ១៥១ នៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញទី៤៦ ប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុងBanjul ប្រទេស Gambia ។ ដំណោះស្រាយនេះបានបង្ហាញពីការសម្រេចចិត្តរបស់គណៈកម្មការអាហ្រ្វិកដូចតទៅ៖

      ផ្តួចផ្តើមការសិក្សាស្តីពីច្បាប់គ្រប់គ្រងសេរីភាពនៃសមាគម និងការអនុវត្តដែលបំពានលើសេរីភាពនៃសមាគមនៅប្រទេសអាហ្វ្រិក

      ធានាបាននូវការផ្សព្វផ្សាយកាន់តែទូលំទូលាយនៃការសិក្សាបានថ្លែងឡើង

      យកវិធានការដ៏មានប្រសិទ្ធិភាពដើម្បីធានាថារដ្ឋសមាជិកយកទៅក្នុងគណនីលទ្ធផល និងការរកឃើញនៃការសិក្សាបានថ្លែងឡើង ។

            ៦.អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពី ពន្ធនាគារ និងលក្ខខណ្ឌនៃការឃុំខ្លួន

            មុខងារនៃអ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីពន្ធនាគារ និងលក្ខខណ្ឌនៃការឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ន ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងអំឡុងពេលសម័យប្រជុំសាមញ្ញលើកទី ២០ នៃគណកម្មការនេះ បន្ទាប់ពីសិក្ខាសាលាស្តីពី ស្ថានភាពពន្ធនាគារ នៅក្នុងប្រទេសអាហ្រ្វិក ( Kampala , ១៩ - ២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៩៦ ) ។ ដូច្នេះហើយវា គឺជាផ្នែកមួយ នៃយន្តការពិសេសចំណាស់ជាងគេបំផុត ។ អ្នករាយការណ៍ពិសេសត្រូវបានផ្តល់សិទ្ធិដើម្បីពិនិត្យមើលស្ថានភាពរបស់ជនដែលគេដកហូតសេរីភាព នៅក្នុងទឹកដីនៃរដ្ឋភាគី ដើម្បីធម្មនុញ្ញអាហ្រ្វិកស្តីពីមនុស្សនិងសិទ្ធិប្រជាពលរដ្ឋនោះ ។

            ៧.អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស

            អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយគណៈកម្មការអាហ្រ្វិក ស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សនិងប្រជាជន ជាមួយនឹងការអនុម័ត នៃដំណោះស្រាយលេខ ៦៩ នៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញ លើកទី ៣៥ បានប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុងBanjul ប្រទេសGambia ។

            ៨.អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីជនភៀសខ្លួន អ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោន ពលករចំណាកស្រុក និងអ្នកតាំងទីលំនៅ

            អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្ដី ជនភៀសខ្លួន អ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោន និងអ្នកតាំងទីលំនៅ ត្រូវបានគេ បង្កើតឡើងដោយ ACHPR នៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញរបស់ខ្លួន លើកទី៣៥ ។ ដំណោះស្រាយលេខ ៧២ បានអនុម័តនៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញទី៣៦ ( ទីក្រុងដាការ ប្រទេសSenegal) ។

            ៩.អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីសិទ្ធិស្ត្រី

            អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្ដីពីសិទ្ធិរបស់ស្ត្រី នៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិកត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយគណៈកម្មការអាហ្រ្វិកនៅថ្ងៃទី ២៣ សម័យប្រជុំសាមញ្ញដែលត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុង Banjul ប្រទេសGambia នេះនៅក្នុងខែមេសាឆ្នាំ ១៩៩៨ នៅក្នុងការទទួលស្គាល់ពីភាពចាំបាច់ដើម្បីដាក់ការគូសបញ្ជាក់ជាពិសេសលើបញ្ហា និងសិទ្ធិជាក់លាក់ចំពោះស្ត្រីនៅក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិក ។ ដូច្នេះហើយវាគឺជាផ្នែកមួយនៃយន្តការចាស់បំផុតនៃគណកម្មការនេះ។ អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីសិទ្ធិខុសគ្នានៃស្ត្រីដែលបានប្រារព្ធធ្វើឡើងចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០០ ប្រហែលដប់បេសកកម្មដើម្បីជូនដំណឹងដល់ខ្លួនឯង នៃស្ថានភាពសិទ្ធិស្ត្រីនៅក្នុងរដ្ឋភាគីផ្សេងទៀត ។

            ១០.គណៈកម្មាធិការសម្រាប់ការបង្ការការធ្វើទារុណកម្ម នៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក

            គណៈកម្មាធិការនេះត្រូវបានគេហៅថា the Robben Island Guidelines Monitoring Committee of Robben Island ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយការអនុម័តនៃដំណោះស្រាយលេខ ៦១ ដែលបានប្រារព្ធឡើងនៅសម័យប្រជុំទី៣២ នាទីក្រុងBanjul ប្រទេស Gambia នៅខែ តុលា ឆ្នាំ ២០០២ ។ ដំណោះស្រាយលេខ ១៥៨ ដែលបានប្រារព្ធឡើងនៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញទី៤៦ នាទីក្រុងBanjul ប្រទេស Gambia នៅខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០០៩ បានផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះពី the Robben Island Guidelines Monitoring Committee of Robben Island ទៅជាគណៈកម្មាធិ ការសម្រាប់ការបង្ការការធ្វើទារុណកម្មនៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក - ដោយគ្មាន ការផ្លាស់ប្តូរ អាណត្តិរបស់ខ្លួន ។

            ១១. ក្រុមការងារស្តីពីសិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ចនិងវប្បធម៌

            ក្រុមការងារស្តីពីសិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ចសង្គមកិច្ច និងវប្បធម៌ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយគណៈកម្មការអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សនិងប្រជាជនជាមួយនឹងការអនុម័តនៃដំណោះស្រាយលេខ ៧៣ នៅសម័យសាមញ្ញ ទី៣៦ ប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុងដាការ ប្រទេសSenegal ពីថ្ងៃទី ២៣ ខែវិច្ឆិកាដល់ទី ៧ ខែធ្នូឆ្នាំ ២០០៤ ។ របៀបវារៈនេះអំពាវនាវឱ្យក្រុមការងារដូចតទៅ៖

      អភិវឌ្ឍ និងស្នើឱ្យគណៈកម្មការអាហ្រ្វិកនៅលើមនុស្ស និងប្រជាសិទិ្ធ បង្កើតនូវសេចក្តីព្រាងគោលការណ៍មួយ និងសេចក្តីណែនាំស្តីពីសេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងសិទ្ធិវប្បធម៌

      សេចក្តីព្រាងច្បាប់កែលម្អយ៉ាងល្អិតល្អន់គោលការណ៍ណែនាំសម្រាប់ការរាយការណ៍របស់រដ្ឋ

      ធ្វើការសិក្សា និងការស្រាវជ្រាវស្តីពីសិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងវប្បធម៌ជាក់លាក់

      ធ្វើរបាយការណ៍វឌ្ឍនភាពទៅគណៈកម្មការអាហ្រ្វិកនៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញ

            ១២. ក្រុមការងារស្តីពីទោសប្រហារជីវិតក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ និងការសង្ខេប ឬ ការសម្លាប់ បំពាននៅទ្វីបអាហ្វ្រិក

            នៅក្នុងសម័យប្រជុំសាមញ្ញទី៣៧របស់ខ្លួន(២០០៥) គណៈកម្មាការបានសម្រេច តែងតាំងសមាជិកគណៈកម្មការពីរដើម្បី ធ្វើការជាមួយអ្នករាយការណ៍ពិសេស ស្តីពីពន្ធនាគារ និងលក្ខខណ្ឌនៃការឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ននៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក ។ ដំណោះស្រាយលេខ ៧៩ បានអនុម័តដោយគណៈកម្មការអាហ្រ្វិក នៅ សម័យប្រជុំសាមញ្ញទី៣៨ បានប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុង Banjul ប្រទេស Gambia ។

            ១៣. ក្រុមការងារស្តីពីជនជាតិដើមភាគតិចនៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក

            ក្រុមការងារជនជាតិដើមភាគតិច នៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយគណៈកម្មការអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សនិងសិទ្ធិប្រជាជន ជាមួយនឹងការអនុម័តដំណោះស្រាយលេខ ៥១ នៅសម័យ ប្រជុំសាមញ្ញ ទី ២៨ ។

            ១៤.ក្រុមការងារលើបញ្ហាជាក់លាក់ទាក់ទងទៅនឹងការងាររបស់គណៈកម្មាការអាហ្រ្វិក

            ក្រុមការងារលើបញ្ហាជាក់លាក់ទាក់ទងនឹងការងាររបស់គណៈកម្មាការអាហ្រ្វិក ត្រូវបានគេបង្កើតឡើងដោយដំណោះស្រាយលេខ៧៧ បានអនុម័តដោយគណៈកម្មការអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សនិងសិទ្ធិប្រជា ជន នៅក្នុងសម័យប្រជុំសាមញ្ញទី៣៧ របស់ខ្លួនដែលត្រូវបានគេប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុង Banjul ប្រទេសGambia ។

            ១៥.ក្រុមការងារស្តីពីសិទ្ធិជនចាស់ជរា និងមនុស្សដែលមានពិការ

            ក្រុមការងារស្តីពីសិទ្ធិជនចាស់ជរា និងមនុស្សដែលមានពិការ បានបង្កើតឡើងដោយការអនុម័ត ដំណោះស្រាយលេខ ១១៨ នៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញទី៤២ ប្រារព្ធឡើងនៅទីក្រុង Brazzaville សាធារណរដ្ឋកុងហ្គោ ។

            ដំណោះស្រាយលេខ១៤៣ នៃសម័យប្រជុំសាមញ្ញទី៤៥ របៀបវារៈរបស់ក្រុមនេះ បានបន្តការបង្កើត ក្រុមការងារស្តីពីសិទ្ធិជនចាស់ជរា និងជនពិការ ។

            ១៦.គណៈកម្មាធិការស្តីពីការការពារសិទិ្ធមនុស្សរស់នៅជាមួយនឹងមេរោគអេដស៍ ( អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ) និង អ្នកដែលប្រឈមនឹងជំងឺអេដស៍ អ្នកងាយរងជំងឺអេដស៍ និង អ្នករងគ្រោះដោយជំងឺអេដស៍

            គណៈកម្មាធិការស្តីពីការការពារសិទ្ធិប្រជាជនដែលរស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍ ( អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ) និង អ្នកដែលប្រឈមនឹងជំងឺអេដស៍ អ្នកងាយរងជំងឺអេដស៍ និង អ្នករងគ្រោះដោយជំងឺអេដស៍ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយគណៈកម្មការអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិប្រជាជនជាមួយនឹងការអនុម័តនៃដោះស្រាយលេខ​ ១៦៣ នៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញទី៤៧ ។ ប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុងBanjul ប្រទេស Gambia នៅក្នុងខែឧសភាឆ្នាំ ២០១០ ។

            ១៧. គណៈកម្មាធិការប្រឹក្សាលើបញ្ហាថវិកា និងបុគ្គលិក

            គណៈកម្មាធិការប្រឹក្សាលើបញ្ហាថវិកា និងបុគ្គលិកត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយគណៈកម្មការអាហ្រ្វិកនៅលើមនុស្ស និងប្រជាសិទ្ធិជាមួយនឹងការអនុម័តនៃដំណោះស្រាយលេខ ១៤២ នៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញលើកទី៤៥ បានប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុងBanjul ប្រទេស Gambia ពី ១៣ ដល់២៧ ខែឧសភាឆ្នាំ ២០០៩ ។

            ១៨. ក្រុមការងារលើការទំនាក់ទំនង

            ក្រុមការងារស្តីពីទំនាក់ទំនងនេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយគណៈកម្មការអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាសិទ្ធិជាមួយនឹងការអនុម័តនៃដំណោះស្រាយលេខ១៩៤ នៅសម័យប្រជុំសាមញ្ញទី៥០របស់ខ្លួនបានធ្វើឡើងនៅទីក្រុងBanjul ពី ២៤ ខែតុលាដល់ ៥ ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ២០១១ ។

សេចក្តីសន្និដ្ឋាន

727

            នៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិកមានអង្គការមួយឈ្មោះថា “អង្គការឯកភាពទ្វីបអាហ្រ្វិក” ដែលមានសមាជិកដំបូង ៣២ រដ្ឋ និងនាពេលបច្ចុប្បន្នមានសមាជិក ៥៣ រដ្ឋ គឺជាមួយក្នុងចំណោមការផ្តើមនូវការបង្កើតនូវប្រព័ន្ធការពារតំបន់អាហ្វ្រិក ។ អង្គការឯកភាពទ្វីបអាហ្រ្វិកបានអនុម័តនូវធម្មនុញ្ញដែលមានឈ្មោះថាធម្មនុញ្ញអង្គការឯកភាពទ្វីបអាហ្រ្វិក ធម្មនុញ្ញនេះបង្ហាញឲ្យឃើញពីការយកចិត្តទុកដាក់ពិតប្រាកដនៅទ្វីបអាហ្រ្វិកសំដៅការពារឯករាជ្យភាពជួយប្រទេសផ្សេងៗ នៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិកដើម្បីរំដោះខ្លួនចេញពីនឹមអាណានិគម និងដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមរបស់ខ្លួន ។ បន្ទាប់មកអង្គការឯកភាពទ្វីបអាហ្រ្វិកបានអនុម័តនូវលិខិតតុបករណ៍អន្តរជាតិមួយដែលមានឈ្មោះថាធម្មនុញ្ញអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និង សិទ្ធិប្រជាជន” ។ ធម្មនុញ្ញអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និង សិទ្ធិប្រជាជនបានបង្កើតនូវយន្តការការពារសិទ្ធិមនុស្សទ្វីបអាហ្រ្វិកឈ្មោះថា “គណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សតំបន់អាហ្រ្វិក” [2]  ឬ “គណៈកម្មការអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិប្រជាជន” ។ គណៈកម្មការអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិប្រជាជន( ACHPR )នេះ គឺជាអង្គការយុត្តិធម៌ដែលមានភារកិច្ចលើកកម្ពស់ និងការការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិសមូហភាព ឬសិទ្ធិប្រជាជន នៅទូទាំងទ្វីបអាហ្រ្វិក ក៏ដូចជាការបកប្រែធម្មនុញ្ញអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិប្រជាជន និង ពិចារណាអំពីពាក្យបណ្តឹងរបស់បុគ្គលនៃការរំលោភធម្មនុញ្ញនេះ ។ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងបេសកកម្មរបស់ គណៈកម្មការនេះបានបង្កើតនូវយន្តការពិសេសមួយចំនួន នៅក្នុងទម្រង់ជាអ្នករាយការណ៍ពិសេស (Special Rapporteurs) ក្រុមការងារ (working groups) ឬ គណៈកម្មាធិការស៊ើបអង្កេត និងរាយការណ៍អំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សជាក់លាក់ ។ ដូចនេះយើងអាចសន្និដ្ឋានបានថាអាហ្រ្វិកបាននឹងកំពុងខិតខំប្រឹងប្រែងលើកកម្ពស់និងការការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិសមូហភាព ឬសិទ្ធិប្រជាជនរបស់ខ្លួនយ៉ាងខ្លាំងក្លា និងជោគជ័យក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានទស្សវត្យមកនេះ ។

ឧបសម្ព័ន្ធ

Special Mechanism	Establishment	Missions	Resolutions
1.      Special Rapporteur on Freedom of Expression and Access to Information	2004	1	11
2.      Special Rapporteur on Prisons and Conditions of Detention	1996	16	7
3.      Special Rapporteur on Human Rights Defenders	2004	1	12
4.      Special Rapporteur on Refugees, Asylum Seekers, Migrants and Internally Displaced Persons	2004		10
5.      Special Rapporteur on Rights of Women	1999	5	8
6.      Committee for the Prevention of Torture in Africa	2004	2	5
7.      Working Group on Economic, Social and Cultural Rights	2004	1	5
8.      Working Group on Death Penalty and Extra-Judicial, Summary or Arbitrary killings in Africa	2005		9
9.      Working Group on Indigenous Populations/Communities in Africa	2000	14	11
10.  Working Group on Specific Issues Related to the work of the African Commission	2004		6
11.  Working Group on Rights of Older Persons and People with Disabilities	2007		8
12.  Working Group on Extractive Industries, Environment and Human Rights Violations	2009		7
13.  Committee on the Protection of the Rights of People Living With HIV (PLHIV) and Those at Risk, Vulnerable to and Affected by HIV	2010		5
14.  Advisory Committee on Budgetary and Staff Matters	2009		3
15.  Working Group on Communications	2011		4

---

[1] The African Commission on Human and Peoples' Rights (ACHPR)

[2] យោងតាមមាត្រា ៣០ នៃធម្មនុញ្ញអាហ្រ្វិកស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សនិង សិទ្ធិប្រជាជន