គណៈកម្មការពង្រាងអត្ថបទសេចក្តីប្រកាសជាសកលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស

គណៈកម្មការពង្រាងអត្ថបទសេចក្តីប្រកាសជាសកលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស

The Universal Declaration of Human Right Drafting Committee

              I.     ប្រវត្តិគណៈកម្មការពង្រាងអត្ថបទសេចក្តីប្រកាសជាសកលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស

នៅឆ្នាំ ១៩៤៥ អង្គការសហប្រជាជាតិ បានធ្វើការប្រជុំនៅសាន់ ហ្រ្វាន់ស៊ីស្កូ សហរដ្ឋអាមេរិក ។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំអង្គការសហប្រជាជាតិបានណែនាំឲ្យ ក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម (ECOSOC) រៀបចំសេចក្តីព្រៀងធម្មនុញ្ញអន្តរជាតិនៃសិទិ្ធនៅខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៤៦ ។ មហាសន្និបាតបានបើកសម័យប្រជុំដំបូងនៅទីក្រុងឡុង ប្រទេសអង់គ្លេស ។ នៅក្នុងមហាសន្និបាតបានណែនាំឲ្យ ECOSOC[1] រៀបចំតាក់តែងជាសេចក្តីព្រៀងនៃសេចក្តីប្រកាសជាសាកលស្តីពីសិទិ្ធមនុស្ស ។ បន្ទាប់មក ECOSOC បានបង្កើតគណៈកម្មាធិការពិសេសមួយដែលអង់គ្លេសហៅថា The  Special  Committee ដើម្បីជួយរៀបបចំបង្កើតនូវគណៈកម្មាធិការសិទិ្ធមនុស្ស (CHR[2]) ហើយគណៈកម្មាធិការសិទិ្ធមនុស្ស បង្កើតដំបូងមានសមាជិក១៨រូប ហើយក្រោយមកកើនដល់ ៣៤រូប ហើយក្រោយមកទៀតកើនដល់ ៥៣រូប ហើយនៅឆ្នាំ ២០០៦ រំសាយចេញ ។

នៅដើមឆ្នាំ ១៩៤៧ CHR  បានបើកកិច្ចប្រជុំដំបូងដោយបង្កើតនូវគណៈកម្មាធិការរៀបចំ សេចក្តីប្រកាសព្រៀងលើសេចក្តីប្រកាសជាសាកលស្តីពីសិទិ្ធមនុស្ស (A  formal  drafting  committee) ដែលមានសមាជិកចំនួន ៨រូប ដែលជាតំណាងឲ្យរដ្ឋទាំងឡាយក្នុងតំបន់នីមួយៗ ដោយបែងចែកតាមតំបន់ភូមិសាស្រ្តនីមួយៗ មានដូចជាតំបន់អាស៊ី ទ្វីបអឺរ៉ុប ទ្វីបអាមេរិក ទ្វីបអាហ្រ្វិក ។

ចំពោះតំបន់អាស៊ីតំណាងដោយប្រទេសបី គឺ

      ប្រទេសចិន      ៖ Dr. Peng Chung Chang  , Vice-Chair of the Commission on Human Rights ។

      ប្រទេសឥណ្ឌា៖ Dr. (Mrs) Hasusa Mehta, the vice chairman of the Human Rights Commission of the United Nations and also a member of the Executive Board of UNESCO ។

      ប្រទេសលីបង់៖ Dr. Charles Habib Malik,  Rapporteur of the Commission on Human Rights។

ចំពោះទ្វីបអឺរ៉ុបតំណាងដោយប្រទេសបារាំង គឺលោក René Cassin, Member of the Commission on Human Rights ។

ចំពោះទ្វីបអាមេរិកតំណាងដោយប្រទេសពីរគឺ

      សហរដ្ឋអាមេរិក           ៖  លោកស្រី Eleanor Roosevelt , widow of American President Franklin D. Roosevelt ,and Chairwoman of the Commission on Human Rights ។

      កាណាដា                     ៖  John Peter Humphrey , Director of the United Nations Human Rights Division ។

ចំណែកទ្វីបអាហ្រ្វិកតំណាងដោយប្រទេសពីរគឺ

      អេហ្ស៊ីប           ៖ Omar Loufti , Member of the Commission​ on Human Rights ។

      ឈីលី(Chile)   ៖ Hernan Santacruz , Member of the Commission on Human Rights ។

អ្នកទាំង៨រូបនេះ ជាអ្នកចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការសរសេរ UDHR ។ ក្នុងការសរសេរ ជាបឋមទស្សនៈ  វិស័យសិទិ្ធមនុស្សផ្សេងៗត្រូវបានគេលើកឡើង បន្ទាប់មកគណៈកម្មាធិការរៀបចំសេចក្តីព្រៀងបានតាក់តែង  អត្ថបទពីរគឺសេចក្តីប្រកាសជាសាកលស្តីពីសិទិ្ធមនុស្ស និងកតិកាសញ្ញាស្តីពីសិទិ្ធមនុស្ស ។ នៅចុងឆ្នាំ ១៩៤៧      គណៈកម្មាធិការសិទិ្ធមនុស្ស (CHR) បានសម្រេចប្រើពាក្យធម្មនុញ្ញអន្តរជាតិនៃសិទិ្ធ (International  Bill  of  Human  Right)។ គណៈកម្មាធិការបានរៀបចំរួចរាល់រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៤៨ ។ បន្ទាប់មកទៀត គណៈកម្មាធិការរៀបចំសេចក្តីព្រៀង (CHR) បានដាក់សេចក្តីព្រៀងទៅឲ្យគណៈកម្មាធិការសិទិ្ធមនុស្ស (Special Committee) ហើយគណៈកម្មាធិការសិទិ្ធមនុស្សបានដាក់ទៅឲ្យ  ECOSOC  បន្ត ហើយបន្ទាប់មក  ECOSOC បានដាក់ទៅឲ្យមហាសន្និបាត ហើយមហាសន្និបាតបានធ្វើការប្រជុំសម្រេចនៅប្រទេសបារាំង ។

សេចក្តីព្រាងច្បាប់ចុងក្រោយដោយលោក Cassin ត្រូវបានប្រគល់ទៅឱ្យគណៈកម្មាការស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សដែលត្រូវបានគេកំពុងត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវ។ សេចក្តីប្រកាសសេចក្តីព្រាងច្បាប់ដែលបានផ្ញើទៅរដ្ឋជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិទាំងអស់សម្រាប់យោបល់ បានក្លាយជាគេស្គាល់ថាជាសេចក្តីព្រាងទីក្រុងហ្សឺណែវ ។

សេចក្តីព្រាងដំបូងនៃសេចក្តីប្រកាសនេះត្រូវបានស្នើឡើងនៅក្នុងខែកញ្ញាឆ្នាំ ១៩៤៨ ដោយមានរដ្ឋជាសមាជិកជាង ៥០ បានចូលរួមក្នុងការព្រាងចុងក្រោយនេះ ។ ដោយដំណោះស្រាយរបស់ខ្លួន ២១៧ A (iii) ១០ ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៤៨ មហាសន្និបាតដែលជួបគ្នានៅទីក្រុងប៉ារីសបានអនុម័តសេចក្តីប្រកាសជាសាកលនៃសិទ្ធិមនុស្សជាមួយប្រទេសចំនួនប្រាំបី បញ្ចេញយោបល់ដោយការបោះឆ្នោតប៉ុន្តែគ្មានខ្វែងយោបល់ ។

អត្ថបទទាំងមូលនៃ ស.ស.ស.ម[3] ត្រូវបានតែងឡើងក្នុងពេលមិនតិចជាងពីរឆ្នាំឡើយ ។ នៅពេលដែលពិភពលោកត្រូវបានគេចែកចេញចូលទៅក្នុងប្លុកខាងកើតនិងខាងលិច​​ ។

           II.     ប្រវត្តិអត្ថបទសេចក្តីប្រកាសជាសកលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស

សេចក្តីប្រកាសជាសកលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស ដែលត្រូវបានអនុម័តដោយមហាសន្និបាត នៅថ្ងៃទី ១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៤៨ គឺជាលទ្ធផលនៃបទពិសោធដ៏ខ្លោចផ្សា នៃសង្រ្គាមលោកលើកទីពីរ ។ ជាមួយនឹងការបញ្ចប់នៃសង្គ្រាមនោះហើយ និងការបង្កើតអង្គការសហប្រជាជាតិ  សហគមន៍អន្តរជាតិ ប្តេជ្ញាថាមិនអនុញ្ញាតឱ្យអំពើឃោរឃៅកើតជាថ្មីម្តងទៀតឡើយ ។ មេដឹកនាំពិភពលោកបានសម្រេចចិត្តដើម្បីបង្កើតធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ ដោយមានទស្សនៈរួមគ្នាមួយដើម្បី ធានាសិទ្ធិរបស់បុគ្គលគ្រប់ទីកន្លែង ។ ពួកគេបានចាត់ទុកថាជាឯកសារមួយ ហើយដែលក្រោយមកនឹងក្លាយជាសេចក្តីប្រកាសជាសាកលនៃសិទ្ធិមនុស្ស ត្រូវបានលើកឡើង នៅសម័យប្រជុំលើកដំបូងនៃមហាសន្និបាតក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៦ ។ មហាសន្និបាតបានពិនិត្យឡើងវិញនូវសេចក្តីព្រាងនៃសេចក្តីប្រកាសស្តីពីសិទិ្ធមនុស្ស និងសេរីភាពជាមូលដ្ឋាននេះ និងបានបញ្ជូន វាទៅក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម "សម្រាប់ជាសេចក្ដីយោងទៅគណកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្ស ដើម្បីធ្វើការពិចារណា ....ក្នុងការរៀបចំរបស់ខ្លួនចំពោះធម្មនុញ្ញសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ »។  គណកម្មការនេះ នៅសម័យប្រជុំលើកដំបូងរបស់ខ្លួន នៅដើមឆ្នាំ ១៩៤៧  បានអនុញ្ញាតឲ្យសមាជិកទាំងឡាយរបស់ខ្លួនក្នុងការពិចារណា អ្វីដែលខ្លួនបានហៅថាជ “ សេចក្តីព្រាងជាបឋមនៃធម្មនុញ្ញសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ” ។ ក្រោយមកការងារនេះ ត្រូវបានរៀបចំដោយ គណៈកម្មការពង្រាងជាផ្លូវការ  (a formal drafting committee) ដែលមានសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការមកពីប្រាំបីរដ្ឋបានជ្រើសរើសដោយបែងចែកតាមតំបន់ភូមិសាស្រ្តនីមួយៗ ដូចដែលបានរៀបរាប់ចំណុច(I) ។

ឯកសារពិគ្រោះ

v នីតិសិទ្ធិមនុស្ស , ង៉ឺយ        ធឿន, ២០១២-២០១២ , RULE.

v http://www.unspecial.org/UNS679/t26.html

v http://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DigitalrecordoftheUDHR.aspx

v http://www.un.org/en/documents/udhr/history.shtml

v http://www.un.org/en/documents/udhr/drafters.shtml

v http://www.ekantipur.com/the-kathmandu-post/2011/12/10/oped/declaration-for-all/229187.html

---

[1] The Economic and Social Council = ក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម

[2] The  Commission  of  Human  Right  = គណៈកម្មាធិការសិទិ្ធមនុស្ស

[3] សេចក្តីប្រកាសជាសកលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស